NIEZBĘDNIK LITURGICZNY
pw. św. Kazimierza Królewicza w Białymstoku
Inne
Przygotowanie do sakramentów świętych
„Chrzest, bierzmowanie i częściowo Eucharystia stanowią sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego, czyli dopuszczenia do wspólnoty wiernych.
Eucharystia oraz pokuta i namaszczenie chorych są sakramentami życia codziennego, gdyż służą chrześcijaninowi pomocą w walce ze złem moralnym i przygotowują do przyszłej chwały. Kapłaństwo i małżeństwo są sakramentami społecznymi, bo mają do spełnienia ważną funkcję w Kościele, czyli Mistycznym Ciele Chrystusa. Kościół z woli samego Chrystusa, który ustanowił wszystkie sakramenty, ma nad nimi władzę. Dokonują się one tylko w Kościele. Nie ma sakramentów bez Kościoła.
Sakramenty są pewnymi znakami zewnętrznymi. Wielu wiernych skupia swoją całą uwagę jedynie na tym ich obrzędowym, zewnętrznym aspekcie. Jest to z pewnością niebezpieczne zubożenie treści sakramentów. W rzeczywistości nadprzyrodzonej upatruje się jedynie przejaw ludzkiej tradycji, obyczajowości czy folkloru. Niektórzy ujmują sakramenty jedynie w kategoriach obowiązku, którego wypełnienie decyduje czy będą, czy też nie będą nadal katolikami (...).
Sakrament to nie tylko obrzęd, „rzecz”, to nie tylko „coś”, lecz spotkanie z Chrystusem uświęcającym człowieka „tu i teraz”. Przyjęcie sakramentu to podjęcie przez człowieka dialogu z samym Bogiem. Nie może się on obyć bez pozytywnej odpowiedzi człowieka w wierze, nadziei i miłości. Święty Paweł wzywa: „Niech Chrystus przez wiarę mieszka w sercach waszych” (Ef 3, 17)”.
ks. Andrzej Zwoliński „Dewocja, dobra czy zła pobożność” Wydawnictwo Salwator 2010 (fragmenty książki)
Przygotowanie do Sakramentu Chrztu Świętego
„Przez chrzest weszliśmy również do Bożej rodziny, weszliśmy w życie Chrystusa, staliśmy się członkami Kościoła, bynajmniej nie tylko dla naszego dobra. Jezus nie żył tylko dla siebie. Św. Paweł pisze, że „jesteśmy miłą Bogu wonnością Chrystusa” (2 Kor 2, 15), abyśmy tę woń roznosili po świecie. My również otrzymaliśmy zadanie do wypełnienia. Całe nasze życie zostało poświęcone Bogu, a nie tylko religijne czynności i praktyki. Na tym właśnie polega chrzest i bycie chrześcijaninem.
Chrzest otwiera nam drogę do innych sakramentów, które są nam dawane dzięki mocy Ducha Świętego po to, byśmy dobrze wypełnili nasze chrześcijańskie powołanie, które nie sprowadza sie do zwykłego przyjmowania sakramentów, ale do działania ich mocą w codziennym życiu”.
ks. Dariusz Piórkowski SJ,
fragment publikacji „Namaszczeni przez sakramenty”,
www.mateusz.pl
Kto może / powinien uczestniczyć?
W kursie przygotowawczym do Sakramentu Chrztu powinni uczestniczyć wszyscy rodzice, których chcą ochrzcić dziecko w naszej parafii. Na to spotkanie zaproszeni są także rodzice chrzestni.
Kiedy odbywa się kurs?
Każda pierwsza niedziela miesiąca, po Mszy Św. odprawianej o godz. 16.30
Gdzie ma miejsce kurs?
Kawiarnia parafialna, parter, wejście od ul. Leszczynowej.
Tematy poruszane na kursie: dokumenty i dane potrzebne w kancelarii przy zapisywaniu, dziecka do chrztu, wymagania dotyczące rodziców chrzestnych, przebieg liturgii Sakramentu Chrztu, odpowiedzialność za wychowanie dziecka w wierze Kościoła katolickiego.
Przygotowanie do I Komunii świętej
"Ze względu na to, że pierwszoplanowym miejscem katechezy jest parafia, nauczanie religii w szkole domaga się uzupełnienia o parafialne duszpasterstwo katechetyczne dzieci i młodzieży."
Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, nr 106
"Parafia jest przede wszystkim uprzywilejowanym miejscem dla katechezy przygotowującej do przyjmowania sakramentów świętych. Spotkania formacyjne w parafii winny odbywać się przynajmniej jeden raz w miesiącu i posiadać charakter katechetyczny. Nie powtarzają one nauczania religii w szkole, lecz je uzupełniają, zwłaszcza w funkcji wtajemniczenia i wychowania. Program działań katechetycznych w parafii winien uwzględniać:
- środowisko formacji: jest nim własna parafia, a nie parafia, na terenie której znajduje się szkoła;
- miejsce formacji: jest nim budynek kościelny lub parafialny;
- osoby odpowiedzialne za formację: kapłani, katecheci, animatorzy wywodzący się z kościelnych ruchów młodzieżowych;
- formy: spotkania zbiorowe wszystkich kandydatów, celebracje w kościele parafialnym (lub w kaplicach na terenie parafii), praca w grupach."
Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, nr 107
I Komunia święta w Archidiecezji Białostockiej:
„Wskazania duszpastersko-katechetyczne Arcybiskupa Metropolity Białostockiego dotyczące przygotowania dzieci do sakramentu pokuty i pojednania oraz Pierwszej Komunii Świętej w Archidiecezji Białostockiej”.
Od dnia 1 września 2023 obowiązującym w naszej Archidiecezji programem przygotowania dzieci do sakramentu pokuty i pojednania oraz Pierwszej Komunii Świętej oraz formacji ich rodziców jest diecezjalny program pt. „Na spotkanie z Panem Jezusem” (Wydawnictwo św. Jerzego, Białystok 2023).
Przygotowanie do Sakramentu Bierzmowania
W Uroczystość Zwiastowania Pańskiego 25 marca 2022 Ksiądz Arcybiskup Józef Guzdek, Metropolita Białostocki, podpisał nowe wskazania duszpastersko-katechetyczne dotyczące przygotowania do sakramentu bierzmowania w Archidiecezji Białostockiej.
Zgodnie z wytycznymi przygotowanie bezpośrednie do bierzmowania odbywa się w parafii zamieszkania kandydatów, jest powiązane z rokiem liturgicznym, koncentruje się wokół tematu darów Ducha Świętego i trwa 12 miesięcy. Szczegółowe treści spotkań formacyjnych są zawarte w archidiecezjalnym programie pt. „Bierz moc”, który podczas szkoleń otrzymali wszyscy duszpasterze. Przygotowanie do bierzmowania w parafii rozpoczyna się w Niedzielę Dobrego Paste-rza (klasa VIII szkoły podstawowej), a kończy w II Niedzielę Wielkanocną (klasa I szkoły ponadpodstawowej).
Przygotowanie do bierzmowania odbywa się w środowisku rodzinnym, parafialnym, a także na lekcjach religii. Informujemy uczniów klas VIII szkoły podstawowej o rozpoczynającej się 8 maja 2022 w ich parafiach zamieszkania formacji do bierzmowania. W tym dniu w parafiach zostaną rozdane kandydatom do bierz-mowania deklaracje przystąpienia do przygotowania do tego sakramentu. W Niedzielę Zesłania Ducha Świętego zostaną one uroczyście przyniesione przez młodzież do ołtarza wraz ze świadectwami uczestnictwa w katechezie szkolnej.
Przygotowanie do Sakramentu Małżeństwa
„Ten szczególny sakrament nie może dojść do skutku bez unii kobiety i mężczyzny oraz ich wolnej zgody. To jedyny sakrament, którego ludzie udzielają sobie nawzajem. Podstawową misją małżeństwa jest najpierw wspólne dojrzewanie i wzrost w miłości. Każdy gest i czyn małżonków, który umacnia ich więź (słuchanie siebie nawzajem, dialog, okazywanie sobie czułości, przebaczenie) jest otwieraniem się na Boże wsparcie.
Poczęcie, zrodzenie i wychowywanie dzieci to również współpraca z Bogiem w stwarzaniu osób. Wszystkim formom sprawowania sakramentu małżeństwa w dyskretny sposób towarzyszy łaska Ducha Świętego.
Sakrament małżeństwa nie jest więc zwykłym zalegalizowaniem związku czy współżycia, ale rozpoczęciem wspólnej drogi, opartej również na przyrzeczeniu Boga, że On będzie wspierał małżonków, kiedy w taki sposób będą realizowali małżeństwo. Stają się w ten sposób żywym sakramentem łaski”.
Dariusz Piórkowski SJ, fragment publikacji „Namaszczeni przez sakramenty”
z portalu www.mateusz.pl
Do przystąpienia do sakramentu małżeństwa potrzebne są dokumenty oraz uczestnictwo w katechezach przedmałżeńskich i dniu skupienia narzeczonych.
Wymagane dokumenty dla obu stron:
- zaświadczenie z Urzędu Stanu Cywilnego
- świadectwo Chrztu Świętego
- świadectwo Bierzmowania
- świadectwo z lekcji religii
- zaświadczenie o wygłoszonych zapowiedziach
Narzeczeni powinni również odbyć spotkania w poradni rodzinnej.
* Spotkania w Poradni Rodzinnej dla narzeczonych przygotowujących się do sakramentu małżeństwa umawiane telefonicznie: Barbara Kruszewska, tel. +48 607 880 503.
oprac. ks. Wojciech Łazewski
Katechizacja
Zespół Szkół Zawodowych Nr 5
im. Gen. I. Prądzyńskiego
https://zsz5.pl/
ks. mgr Michał Kalinin
mgr Mieczysław Jackowski
Zespół Szkół Społecznych Nr 3 BTO
www.spolecznaszkola3.bialystok.pl
ks. mgr Paweł Kamiński
mgr Agnieszka Chudoń
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy
im. W. Kikolskiego
www.sosw.bialystok.pl/
mgr Agnieszka Siemieńczuk
mgr Anna Tomaszewska
Szkoła Podstawowa Nr 37 im. K. Górskiego
https://sp37.edu.bialystok.pl/
ks. mgr Kamil Przymierski
mgr Jolanta Kawałko
Szkoła Podstawowa Nr 38 im. Wiesława Kazaneckiego
https://sp38.edu.bialystok.pl/
ks. mgr lic. Krzysztof Chajter
ks. mgr Marek Burnos
mgr Ewa Zawada-Grześnik
Szkoła Podstawowa Nr 47 im. J.K. Branickiego
www.sp47.bialystok.pl
ks. mgr Paweł Kamiński
mgr Anna Brzyska
mgr Monika Manaches
mgr Dorota Suprunowicz
Przedszkole Samorządowe Nr 56
www.ps56.bialystok.pl/
mgr Jolanta Kawałko
Przedszkole Samorządowe Integracyjne Nr 58
www.psi58.bialystok.pl
mgr Katarzyna Kulikowska
Przedszkole Samorządowe Nr 71
https://ps71.edu.bialystok.pl/
mgr Monika Manaches
Przedszkole Samorządowe Nr 73
https://przedszkole73.edupage.org/
mgr Aniela Leonowicz
Przedszkole Samorządowe Nr 78
https://ps78.edu.bialystok.pl/
mgr Aniela Leonowicz
Rady parafialne
Sobór Watykański II zaleca, by w Kościele powstawały rady, które złożone z duchowieństwa i świeckich „wspierałyby działalność apostolską Kościoła, zarówno w dziedzinie ewangelizacji i uświęcania, jak i dobroczynności, pracy społecznej oraz na innych polach” [Dekret o apostolstwie świeckich 26]. W parafii św. Kazimierza Królewicza w Białymstoku powstały dwie rady: duszpasterska i ekonomiczna.
Parafialna Rada Duszpasterska
Parafialna Rada Duszpasterska jest zespołem ludzi (duchownych, członków instytutów życia konsekrowanego i wiernych świeckich), troszczących się o właściwy rozwój życia religijnego w parafii. Parafialną Radę Duszpasterską powołuje Ksiądz Proboszcz. Wnioski i propozycje rady mają charakter doradczy. Decyzja o ich wprowadzeniu w życie należy do księdza Proboszcza.
Rada jest instytucją stałą w parafii, ale kadencja jej trwa 5 lat. Nowy proboszcz może zmienić skład Rady. Kadencja członków z urzędu trwa przez okres zajmowanego przez nich stanowiska. Członkowie z urzędu to kapłani pracujący w parafii, rektorzy kościołów i kaplic znajdujących się na terenie parafii, przedstawiciele zakonów i zgromadzeń, zatrudnionych w duszpasterstwie parafialnym. Świeckich członków Rady mianuje proboszcz po uprzedniej konsultacji z zespołem duszpasterskim i działającymi w parafii wspólnotami wiernych.
Na czele Parafialnej Rady Duszpasterskiej stoi Ksiądz Proboszcz. On zwołuje spotkanie Rady, ustala porządek obrad i im przewodniczy osobiście lub przez swego zastępcę. Spotkanie Rady odbywa się raz na kwartał, lub częściej. Spośród członków rady wybierany jest sekretarz, który formułuje na piśmie postulaty zgłaszane przez parafian oraz protokołuje przebieg obrad. Ważniejsze ustalenia Rady podawane są do wiadomości całej społeczności parafialnej. Personalny skład Rady zatwierdza biskup diecezjalny.
Jubileusz 30-lecia parafii
30 rocznica powstania parafii upoważnia nas do historycznych wspomnień i do wyrażenia Bogu serdecznej wdzięczności za wszelkie dobro otrzymywane w ciągu tych lat.
Ksiądz Bp Edward Kisiel, Administrator Apostolski Archidiecezji w Białymstoku, przewidując dynamiczną rozbudowę północno-zachodniej części miasta, w czerwcu 1977 r. wydzielił z parafii św. Rocha następujące osiedla: Antoniuk, Dziesięciny, Wysoki Stoczek, Bacieczki oraz wsie: Zawady, Osowicze i Szelachowskie i mocą dekretu z dnia 17 VI 1977 r. ustanowił Parafię św. Kazimierza Królewicza. Imię Patrona parafii łączy się z osobą Ks. Prałata Adama Abramowicza, wielkiego czciciela św. Kazimierza, wilnianina i budowniczego kościoła św. Rocha, który drewnianą kaplicę na cmentarzu grzebalnym przy ulicy Antoniuk Fabryczny nazwał tym imieniem. Od 1977 r. ta niewielka kaplica cmentarna stała się świątynią parafialną, a budynek stanowiący własność kościelną, wzniesiony również przez Ks. Adama Abramowicza, w znacznej części wówczas zajęty przez przychodnię lekarską i aptekę, spełniał rolę plebanii.
Mieszkańcy nowej parafii i miejscowe duchowieństwo (proboszcz i dwóch wikariuszy) od samego początku żyli myślą o konieczności budowy nowej świątyni. Rozpoczęto też konkretne starania w celu uzyskania zezwolenia. Ze względu na panujące wówczas układy polityczne sprawa nie była prosta ani łatwa. Chodziło przecież o przełamanie istniejącej wtedy bariery - ideologia komunistyczna była przeciwna budowie świątyń.
W latach 1945–1981, mimo usilnych starań władz kościelnych, nie uzyskano żadnego pozwolenia na wzniesienie obiektu sakralnego na terenie naszego miasta. Pertraktacje z władzą państwową, liczne pisma opatrzone podpisami parafian, delegacje parafian z konkretnymi argumentami i inne kroki zmierzające do uzyskania pozwolenia na budowę kościoła przyniosły skutek dopiero w związku z wydarzeniami 1981 roku.
W kwietniu 1981 roku Ks. Witold Pietkun, kapelan powstałej w Białymstoku „Solidarności”, na wskazanym przez siebie wzgórzu przy ul. Leszczynowej, gdzie obecnie znajduje się kościół i plebania, rozpoczął przygotowania do zgromadzenia na religijno-patriotyczne spotkanie członków Solidarności i licznych sympatyków tego ruchu. Niestety, nie dane mu było modlić się wspólnie z kilkoma tysiącami mieszkańców Białegostoku, którzy czterokrotnie przychodzili na to wzgórze przed polowy ołtarz z trzema brzozowymi krzyżami, aby błagać Boga o wolność religijną i pomyślność Ojczyzny. Ksiądz Pietkun zmarł nagle 29 kwietnia 1981 r. W dniu 3 maja 1981 r. pierwsze nabożeństwo w jego zastępstwie odprawił i kazanie wygłosił ks. Sławoj Leszek Głódź (obecnie Arcybiskup Warszawsko–Praski). Kolejnym nabożeństwom na tym placu przewodniczyli Ks. Bp Edward Kisiel i Ks. Bp Edward Ozorowski. Znaczenie wspomnianych wyżej wydarzeń 1981 r. w tworzeniu i umacnianiu wspólnoty parafialnej skłoniły nas do umieszczenia na frontonie kościoła tej właśnie daty.
Inne niezapomniane dni w życiu naszych parafian to: poświęcenie placu pod budowę kościoła i oficjalne rozpoczęcie budowy 25 IV 1983 r., pierwsze nabożeństwo w murach dolnego kościoła i wmurowanie kamienia węgielnego 11 IX 1983 r., a przede wszystkim świętowanie Wielkiego Jubileuszu 500 rocznicy śmierci Świętego Kazimierza wspólnie z Prymasem Polski Kardynałem Józefem Glempem i przedstawicielami Episkopatu Polski w dniu 14 X 1984 r.
Radością dzieci szkolnych w latach: 1985–1989 stały się nowe sale katechetyczne, a po raz pierwszy wszyscy wierni mogli uczestniczyć w nabożeństwie w kościele górnym podczas Pasterki w 1993 roku.
Odtąd każdego dnia, często jednocześnie w kościele górnym i dolnym, są spełniane święte obrzędy na chwałę Bożą, a świątynia wypełnia się modlitwą mieszkańców parafii.
Najważniejszym wydarzeniem było uroczyste poświęcenie (konsekracja) świątyni, dokonane 27 października 2002 roku, w 25 rocznicę utworzenia Parafii.
W tym dniu pod przewodnictwem Ks. Abpa Wojciecha Ziemby, Metropolity Białostockiego, z udziałem Ks. Abpa Seniora Stanisława Szymeckiego i Ks. Bpa Edwarda Ozorowskiego, licznego duchowieństwa i zgromadzonych wiernych, przeżywając święte obrzędy konsekracyjne, dziękowaliśmy Bogu za dar świątyni i nieoceniony dar dobrych i szlachetnych mieszkańców tej parafii; za ich entuzjazm i ofiarność przy budowie kościoła, za ich stałą troskę o jego utrzymanie, za bezinteresowny wkład pracy i myśli twórczej pana architekta Jana Krutula i wszystkich budowniczych naszego kościoła. Dziękowaliśmy Bogu za sakramenty tu sprawowane: za 9000 ochrzczonych już dzieci, za 2500 par małżeńskich tu pobłogosławionych, za bierzmowanie prawie 9000 młodych ludzi. Dziękowaliśmy Bogu również za byłych naszych parafian - z Wysokiego Stoczku, Bacieczek, Fast i Zawad - oraz mieszkańców czterech bloków wojskowych (obecnie należących do nowych, samodzielnych parafii), za ich troskę o naszą wspólnotę parafialną. Odtąd namaszczone świętym olejem mury domu Bożego po wieczne czasy służą jako święty „Przybytek Boga z ludźmi”. Dziękczynienie złożone Bogu w pamiętnym dniu konsekracji uwielokrotnione serdecznością następnych lat trwa nadal w 30-lecie parafii i trwać będzie zawsze.
Za zaszczyt poczytujemy sobie, że na terenie naszej parafii rezyduje Ks. Abp Senior Stanisław Szymecki, były Metropolita Białostocki; cieszymy się, że jest tu Dom Księży Emerytów i że są z nami siostry zakonne.
Trzydzieści lat służby Bożej kapłanów i wiernych składamy w dłonie Matki Bożej Ostrobramskiej, Matki Miłosierdzia, czuwającej nad nami z frontonu naszego kościoła, aby je przedłożyła swojemu Synowi, Jezusowi Chrystusowi.
Ks. Prałat Bogdan Maksimowicz
Instrumenty - organy
Organy kościoła dolnego św. Kazimierza
Organy, które obecnie znajdują się w dolnym kościele, to instrument osiemnastogłosowy o dwóch manuałach, pedale, trakturze mechanicznej. Zostały zbudowane w roku 1967 przez znaną firmę organmistrzowską Stockmann. Ta niemiecka firma została założona w 1889 roku przez dwóch braci: Bernarda i Teodora Stockmann. Jej siedzibą jest miejscowość Werl w Niemczech.
Do 1964 roku firma wybudowała 260 instrumentów, między innymi światowej sławy organy w Duelken (diecezja Aachen) o siedemdziesięciu dziewięciu głosach, na których nagrywane są płyty z muzyką organową. Do dnia dzisiejszego firma wybudowała ponad 500 instrumentów organowych nie tylko w Niemczech, lecz także w krajach skandynawskich.
Nasz instrument pochodzi z kościoła rzymskokatolickiego św. Józefa w Hamm-Heessen (Niemcy). Organy te służą przede wszystkim w liturgii. Organizowane są również na nich koncerty, zwłaszcza muzyki barokowej.
Posłuchaj:
Sylwester Trojanowski - Resurrectio na organy
Regina Caeli Laetare, Sylwester Trojanowski - organy
P. Eben- "Walpurgis Night" z cyklu Faust, wyk. Michał Kopyciński
Organy górnego kościoła
Organy w kościele św. Kazimierza Królewicza w Białymstoku należą do jednych z największych w Polsce, a ich charakterystyczne i niepowtarzalne brzmienie jest wysoko oceniane przez profesjonalistów.
Organy zostały zbudowane w latach 1965-1977 przez firmę organmistrzowską Wolfganga Scherpfa. Ten unikalny instrument posiada 91 głosów rozdzielonych na 5 manuałów i klawiaturę nożną o elektrycznej trakturze gry i registratury, z wiatrownicami o systemie klapowo-zasuwowym i pneumatyczno-upustowym. Wyposażony jest w elektroniczny system rejestracji typu setzer.
Instrument ten został zbudowany dla katedry w Spirze (Speyer) w Niemczech.
W 2008 r. została podpisana umowa sprzedaży organów zawarta pomiędzy kapitułą katedry w Spirze a Parafią św. Kazimierza Królewicza w Białymstoku. Demontaż i montaż organów został powierzony firmie organmistrzowskiej p. Krzysztofa Grygowicza. Prace były koordynowane przez firmę p. Andreasa Ladacha.
Od 26 października 2009 r. organy ubogacają liturgię sprawowaną w naszej parafii. Koncertowali na nich mistrzowie gry na organach z Polski, Europy i Stanów Zjednoczonych.
oprac. ks. Wojciech Łazewski
Posłuchaj:
Nasze organy - spotkanie z artystą
F. Mendelssohn - VI Sonata d-moll, wyk. Józef Kotowicz
F. Liszt - B-A-C-H, wyk. Józef Kotowicz
Stefan Lindblad - Letanias z cyklu Espanordica, wyk. Józef Kotowicz
Maurice Durufle - Toccata z Suity op. 5, wyk. Michał Kopyciński